Kiedy wykonać badanie USG piersi? Dzień cyklu, ciąża, laktacja

Badanie USG piersi lekarze zalecają wykonać profilaktycznie raz w roku. Jest bezbolesne i szybkie, trwa około 15 minut.

Przeczytasz tutaj:

• Co to jest USG piersi?

• W którym dniu cyklu wykonać USG piersi?

• Jak często profilaktycznie wykonywać badanie USG piersi?

• Jakie objawy powinny Cię zaniepokoić – kiedy koniecznie należy wykonać badanie USG piersi? (Obejrzyj grafikę!)

• U jakich kobiet USG piersi jest szczególnie wskazane?

• Czy można robić USG piersi podczas ciąży i karmienia piersią?

Co to jest badanie USG piersi?

To badanie gruczołów sutkowych za pomocą ultradźwięków. Zazwyczaj polecane jest młodym kobietom, ponieważ ich piersi zbudowane są z bardzo gęstej tkanki gruczołowej. U nich ultradźwięki wychwytują wszelkie zmiany lepiej niż promienie rentgenowskie.

W którym dniu cyklu wykonać badanie?

Badanie USG piersi można wykonać w dowolnym momencie cyklu miesiączkowego, ale najlepiej zgłosić się na nie w pierwszej połowie cyklu. Przed miesiączką piersi często są tkliwe i obrzęknięte. Poza tym zwiększa się zawartość wody w tkance piersi, co utrudnia interpretację widzianego obrazu.

Badanie ultrasonograficznę powinno być poprzedzone badaniem palpacyjnym (dotykowym) piersi, dzięki czemu można poprawić czułość i swoistość diagnostyki.

Kiedy wykonać badanie USG piersi – zalecenia lekarzy

Po dwudziestym roku życia zaleca się samobadanie piersi wykonywane raz w miesiącu, najlepiej tego samego dnia, i przynajmniej jednorazowe kontrolne badanie piersi u lekarza (ginekologa, onkologa).

Samobadanie piersi ma czułość od 9 do 14 %, czyli dość niską. Jego główną zaletą jest fakt, że jest darmowe i zawsze dostępne.

Po 25. roku życia zaleca się samobadanie piersi raz w miesiącu, palpacyjne badanie piersi u lekarza i profilaktycznie badanie USG piersi wykonywane raz w roku. U młodych pacjentek, do 40. roku życia, w piersiach przewagę ma tkanka gruczołowa.

Po czterdziestym roku życia zaleca się comiesięczne samobadanie piersi, co pół roku badanie palpacyjne u lekarza, raz w roku badanie USG piersi i co dwa lata mammografię.

Bezwzględne wskazania do badania USG piersi

Na pewno częściej należy wykonywać USG piersi oraz rezonans magnetyczny, jeśli należysz do grupy podwyższonego ryzyka, np. w Twojej rodzinie były przypadki raka piersi albo też stwierdzono u Ciebie mutacje genów BRCA1 i BRCA 2.

Badanie USG piersi jest bezwzględnie zalecane jeśli:

• kobieta uskarża się na nietypowe bóle piersi, występujące poza okresem miesiączkowania,
• jeśli w badaniu palpacyjnym wyczuwalne są różnego rodzaju stwardnienia, zgrubienia, guzki, zaciągnięcia skóry na sutkach, zmiany w brodawkach sutkowych, wyczuwalne guzki w dołach pachowych,
• doszło do nietypowego wycieku z brodawki u kobiet niebędących w ciąży i niekarmiących piersią.

Dzięki regularnemu badaniu USG piersi można odpowiednio wcześnie wykryć niepokojące zmiany w piersiach i zwiększyć swoje szanse na całkowite wyleczenie nowotworu.

Jeśli zauważyłaś u siebie poniższe objawy, zalecana jest jak najszybsza wizyta u lekarza.

Ultrasonografia obu sutków zalecana jest także:

• kobiet młodych, z obfitym utkaniem gruczołowym piersi,
• kobiet z małym biustem,
• kobiet obciążonych wysokim ryzykiem zachorowania na raka piersi, np. z powodu obciążenia rodzinnego,
• kobiet z implantami silikonowymi uniemożliwiającymi uwidocznienie tkanki piersi  w mammografii,
• u kobiet w ciąży i w okresie laktacji w celu uniknięcia napromieniowania rentgenowskiego,
• kobiet chorych, u których wyczuwalny palpacyjnie guz piersi nie uwidocznia się  w mammografii,
• jako badanie pomocnicze w różnicowaniu między guzem litym a torbielą sutka,
• przy wykonywaniu celowanej punkcji sutka.

Badanie USG piersi w ciąży i podczas laktacji

W trakcie laktacji nie ma przeciwwskazań do badania USG piersi. Co prawda interpretacja wyniku jest utrudniona, ale po odpowiednim przygotowaniu piersi do badania, możliwa.

Jak się przygotować? Przed badaniem należy opróżnić piersi czyli nakarmić dziecko lub odciągnąć pokarm.

Badanie USG piersi można bez obaw wykonywać także w czasie ciąży. Ultradźwięki nie szkodzą ani przyszłej mamie, ani dziecku. W ciąży można bezpiecznie przeprowadzić całą diagnostykę podejrzanych zmian w piersiach, w tym biopsję gruboigłową i biopsję otwartą, można wykonać rezonans magnetyczny i przeprowadzić leczenie operacyjne. Odwlekanie diagnostyki zmian nowotworowych, a co za tym idzie leczenia, zmniejsza znacząco szanse wyleczenia ciężarnej.

Karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia raka piersi, natomiast wczesne wykrycie zwiększa szanse wyleczenia tego najczęściej występującego u kobiet nowotworu.

Dr Krzysztof Jacko,
specjalista onkologii klinicznej i chorób wewnętrznych