Grzybica pochwy, znana również jako kandydoza pochwy, to powszechnie występujące schorzenie kobiece spowodowane nadmiernym rozwojem drożdżaków z rodzaju Candida. Jest jednocześnie najczęstszym powodem, dla którego kobiety odwiedzają lekarza ginekologa.
Przyczyny powstawania grzybicy pochwy
Oto kilka czynników, które mogą przyczynić się do rozwoju kandydozy pochwy:
- Antybiotyki, które mogą zaburzyć naturalną równowagę bakteryjną w pochwie, sprzyjając wzrostowi grzybów, w tym Candida. Podczas antybiotykoterpaii pamiętaj o osłonowych probiotykach!
- Osłabiona odporność – na przykład w wyniku chorób, stresu, zmęczenia czy terapii immunosupresyjnej.
- Zmiany hormonalne, takie jak te występujące w ciąży, podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej, menstruacji czy menopauzy, mogą wpływać na środowisko w pochwie.
- Cukrzyca – zwłaszcza gdy poziomy glukozy są niekontrolowane. Drożdżaki często rozwijają się w środowisku bogatym w cukry.
- Niewłaściwa higiena – czyli nadmierna higiena(!), używanie perfumowanych mydeł czy innych substancji chemicznych w okolicy intymnej może zakłócać naturalną równowagę bakteryjną i sprzyjać rozwojowi grzybów.
- Noszenie obcisłej, nieprzewiewnej bielizny, zwłaszcza połączone z długotrwałą wilgocią, stwarza sprzyjające warunki dla rozwoju grzybów.
- Stosunek płciowy. Grzybica pochwy nie jest chorobą przenoszoną drogą płciową, jednak stosunki płciowe mogą wpływać na równowagę bakteryjną w pochwie. Infekcji sprzyjają otarcia czy podrażnienia.
Grzybica pochwy – objawy
Właściwe rozpoznanie grzybicy pochwy jest kluczowe w doborze odpowiedniego leczenia. Najczęstsze objawy, które mogą sugerować obecność drożdżycy w okolicach intymnych:
- swędzenie pochwy (intensywne i dokuczliwe),
- pieczenie pochwy,
- zaczerwienienie i podrażnienie pochwy,
- upławy, biała wydzielina z pochwy – najczęściej z grudkami, przypominająca serwatkę – określana przez pacjentki najczęściej jako „serowata wydzielina z pochwy”,
- nietypowy, nieprzyjemny zapach z pochwy,
- ból lub dyskomfort podczas seksu,
- ból i pieczenie przy oddwaniu moczu.
Zapach z pochwy przy grzybicy
Zapach pochwy podczas infekcji jest jednym ze wskaźników, które pozwalają na zaklasyfikowanie infekcji jako pochodzenia grzybiczego lub bakteryjnego. Kobiety opisują zapach pochwy związany z grzybicą różnorodnie, ale najczęściej określają go jako: nieświeży, kwaśny lub „chlebowy”. Podczas infekcji bakteryjnej kobiety mówią częściej o „rybim zapachu z pochwy”, intensywnym i nieprzyjemnym, łatwo wyczywalnym nawet przez spodnie.
Leki bez recepty na grzybicę pochwy
Jeśli zdarzy się Wam infekcja, czyli pojawiło się pieczenie, swędzenie, ból lub nieprzyjemny zapach – warto od razu zapisać się do ginekologa. Tylko nieliczne środki dostępne bez recepty w aptece to leki, które mogą pomóc i zahamować infekcję – na wczesnym stadium.
W przypadku zakażenia grzybiczego, w pierwszym etapie infekcji, pomocne będą leki dostępne bez recepty zawierające:
- Klotrimazol
- Azotan fentikonazolu
Jeśli objawy po 3-4 dniach nie znikają, udaj się do lekarza. Niewyleczona grzybica będzie z pewnością nawracać. Jeśli upławy mają intensywny, rybi zapach, a wydzielina jest biaława – wodnista od razu idź do ginekologa. To najprawdopodobniej bakteryjna infekcja intymna wymagająca podania konkretnych antybiotyków.
Leki na grzybicę pochwy
W przypadku leczenia grzybicy pochwy zazwyczaj stosuje się leki miejscowe, takie jak kremy, maści czy czopki dopochwowe, które bezpośrednio docierają do obszaru zakażenia. Tabletki doustne (antygrzybicze) są zalecane w przypadku cięższych lub nawracających infekcji.
Ważne jest, aby skończyć całą przepisaną kurację, nawet jeśli objawy zaczynają ustępować, aby zapobiec ponownemu wystąpieniu infekcji.
Oto kilka najskuteczniejszych leków na grzybicę pochwy wydawanych na receptę przez lekarza ginekologa:
- Flukonazol: silny lek przeciwgrzybiczy w postaci doustnej, często przepisywany na jedną dawkę.
- Klotrimazol: dostępny w postaci kremu, globulek dopochwowych i tabletek doustnych. Działa miejscowo i powinien być stosowany przez minimum 7 dni.
- Mikonazol: jest dostępny w różnych formach, takich jak krem, globulki dopochwowe i tabletki doustne. Działa miejscowo i jest stosowany przez minimum 7 dni.
- Nystatyna: skuteczny antybiotyk stosowany jako krem lub maść zewnętrznie lub w postaci czopków dopochwowych.
Czy partner kobiety ma przyjmować leki na grzybicę pochwy?
W przypadku grzybicy pochwy zazwyczaj nie jest konieczne leczenie partnera seksualnego. Grzybica pochwy nie jest uznawana za chorobę przenoszoną drogą płciową, a głównym źródłem zakażenia jest własna flora drożdżakowa organizmu kobiety. Co jednak istotne – podczas terapii należy zrezygnować ze stosunków seksualnych do czasu całkowitego wyleczenia.
Nieleczona grzybica pochwy
Nieleczona grzybica pochwy może prowadzić do różnych powikłań i negatywnie wpływać na zdrowie i komfort pacjentki. Przede wszystkim będzie skutkować nasileniem objawów, takich jak świąd, pieczenie, zaczerwienienie, opuchlizna oraz obfite i serowate upławy. Dużym ryzykiem jest także rozprzestrzenianie się infekcji – mogą pojawić się bolesne objawy ze strony układu moczowego czy zapalenie szyjki macicy.
Domowe sposoby na grzybicę pochwy
W internecie znajdziecie wiele domowych środków, uważanych za pomocne w łagodzeniu objawów grzybicy pochwy. Warto pamiętać jednak, że nie leczą one infekcji a jedynie pozwalają złagodzić objawy na czas leczenia.
Jak złagodzić swędzenie pochwy?
- Probiotyki: produkty takie jak jogurt naturalny z aktywnymi kulturami bakterii, mogą być pomocne w przywracaniu równowagi bakteryjnej w pochwie.
- Kąpiel sodowa: dodanie niewielkiej ilości sody oczyszczonej do ciepłej kąpieli może pomóc w złagodzeniu swędzenia.
- Olejek z drzewa herbacianego. Kilka kropel tego olejku rozpuszczonego w nierafinowanym oleju kokosowym może być stosowane miejscowo, ale należy unikać nadmiernego stężenia.
- Unikanie cukru i produktów przetworzonych. Grzyby Candida, które powodują grzybicę, lubią się rozwijać w środowisku bogatym w cukry. Ograniczenie spożycia cukru i produktów przetworzonych może pomóc w kontrolowaniu wzrostu grzybów.
Te metody nie zastępują profesjonalnej pomocy medycznej, a samodzielne leczenie może być nieskuteczne lub prowadzić do pogorszenia się stanu. Jeśli masz podejrzenia grzybicy pochwy, skonsultuj się z lekarzem.
Nawracająca grzybica pochwy
Jeśli infekcje pochwy wracają regularnie mimo leczenia, warto przyjrzeć się bliżej powodom tej sytuacji. Najczęściej są to:
- Niedostateczne leczenie lub przerwanie kuracji przed jej zakończeniem;
- Częste stosowanie antybiotyków;
- Osłabiony układ odpornościowy (stres, niewłaściwa dieta czy przewlekłe choroby);
- Dieta bogata w cukry i przetworzone produkty spożywcze;
- Zmiany hormonalne: ciąża, antykoncepcja hormonalna czy menopauza;
- Nadużywanie produktów higienicznych w okolicach intymnych.
Jeśli doświadczasz nawracającej grzybicy pochwy, kluczowe jest skonsultowanie się z lekarzem ginekologiem, który zaleci leczenie, uwzględniając Twoje indywidualne uwarunkowania.
Zapobieganie grzybicy pochwy
Znane przysłowie mówi: lepiej zapobiegać, niż leczyć. Oto kilka prostych zasad, dzięki którym unikniesz nieprzyjemnych dolegliwości, które zna każda z nas.
- Higiena – okolice intymne myj wodą z mydłem i tylko „z zewnątrz” (ważne, by nie zaburzać naturalnej floty bakteryjnej wewnątrz pochwy) oraz – co ważne – „od przodu do tyłu”
- Bielizna – na co dzień najlepsza jest bawełniana
- Piżama – nie noś w nocy obcisłych majtek, wybierz luźne piżamy, koszulki lub śpij nago
- Ubranie – obcisłe spodnie sprzyjają infekcjom, warto nosić luźniejsze a także spódnice i sukienki
- Priobiotyki – jedz jogurty, kefiry kiszonki, które wpływają pozytywnie na florę bakteryjna pochwy
- Wkładki, podpaski – w trakcie okresu często wymieniaj podpaski i tampony, w środku cyklu unikaj noszenia codziennie wykładek higienicznych