Skąd u kobiety suchość pochwy? Ginekolog rozwiewa wątpliwości

Przeczytasz tutaj:

• • Kiedy mówimy o suchości pochwy?

  • Przyczyny suchości pochwy

  • Suchość pochwy a karmienie piersią

  • Suchość pochwy w ciąży

  • Suchość pochwy w czasie menopauzy

  • Suchość pochwy jako skutek uboczny stosowanych lekarstw

  • Suchość pochwy a stres i zmęczenie

  • Suchość pochwy a inne choroby

  • Leki i sposoby na suchość pochwy

Suchość pochwy to powszechny problem, zwłaszcza u kobiet w okresie menopauzy, choć występuje również u młodszych pacjentek – z różnych powodów. Wiele kobiet wstydzi się przyznać do problemów z nawilżeniem pochwy w trakcie stosunku, co często prowadzi do unikania zbliżeń intymnych. Tymczasem może być to objaw problemów hormonalnych, efekt uboczny stosowania terapii w leczeniu innych chorób a także symptom przemęczenia i przewlekłego stresu. Ważne, by nie bagatelizować tej przypadłości i szczerze porozmawiać o niej z lekarzem ginekologiem, który pomoże znaleźć skuteczne leczenie.

Kiedy mówimy o suchości pochwy?

Przede wszystkim podkreślmy, że suchość pochwy to nawracający stan, w którym błona śluzowa pochwy kobiety nie jest odpowiednio nawilżona. To nie pojedynczy przypadek, nie chwilowe dolegliwości tylko powtarzający się objaw – od tygodni, miesięcy. Może to objawiać się uczuciem pieczenia, swędzenia, dyskomfortem lub bólem podczas seksu. Przypadłość ta skutkuje także zwiększonym ryzykiem podrażnień i infekcji.

Dlaczego tak się dzieje? Suchość pochwy najczęściej kojarzona jest z niewystarczającym podnieceniem seksualnym, które wpływa na funkcje pochwy, w tym na produkcję śluzu ułatwiającego penetrację i zapewniającego komfort podczas stosunku. Jednak kiedy suchość pochwy występuje u kobiet, które są podniecone, zwykle „winne” są inne czynniki, takie jak zmniejszona produkcja estrogenów.

Przyczyny suchości pochwy

To właśnie niedostateczna produkcja estrogentów jest najczęstszą przyczyną tej przypadłości. W większości dotyczy ona kobiet w trakcie menopauzy, jednak absolutnie nie jest to regułą. Taka sytuacja może występować również u młodszych kobiet z innych powodów, np. jako skutek uboczny przyjmowanych lekarstw. Przyjrzyjmy się każdemu z potencjalnych powodów, jako że ustalenie przyczyny jest niezbędne we wdrożeniu odpowiedniego leczenia i wyeliminowaniu dolegliwości.

Suchość pochwy a karmienie piersią

Podczas karmienia piersią organizm kobiety zwykle produkuje mniej estrogenów, co ma wpływ na poziom nawilżenia pochwy. Gdy poziomy estrogenów są niższe, błona śluzowa pochwy może stawać się cieńsza i mniej elastyczna, co może skutkować suchością. Co ważne jednak, jest to sytuacja przejściowa. Poziomy estrogenów zazwyczaj powracają do normy po zakończeniu okresu karmienia piersią. Rozwiązaniem jest doraźne stosowania środków nawilżających.

Suchość pochwy w ciąży

W ciąży w ciele kobiety zachodzą różne zmiany hormonalne, w tym zwiększenie poziomu hormonów płciowych, takich jak estrogen i progesteron. Te zmiany mogą wpływać na zdrowie intymne i nawilżenie pochwy. Kobiety w ciąży mogą także doświadczać tej przypadłości z innych powodów, takich jak zmęczenie, stres, czy stosowanie niektórych leków.

Jeśli kobieta w ciąży odczuwa niedostateczny poziom nawilżenia, sprawiający jej dyskomfort, zaleca się skonsultowanie się z lekarzem. Lekarz może zaproponować bezpieczne dla kobiet w ciążt środki łagodzące objawy – na bazie wody, kwasu hialuronowego czy naturalnych olejów roślinnych. Otrzymamy je w aptece bez recepty.

Suchość pochwy w czasie menopauzy

Według statystyk, od 20% do 40% kobiet w okresie menopauzy doświadcza problemów z nawilżeniem pochwy. Wiele kobiet nie szuka pomocy medycznej z tego powodu, co oznacza, że rzeczywista liczba przypadków może być znacznie wyższa. Jest to zjawisko powszechne i związane ze zmniejszeniem produkcji estrogenów.

Rozwiązaniem są m.in. hormonalna terapia zastępcza (HTZ), leki zawierające estrogen (stosowane miejscowo lub ogólnie) oraz środki nawilżające. Terapia powinna być dobrana indywidualnie przez lekarza ginekologa z Poradni leczenia menopauzy.

Suchość pochwy jako skutek uboczny stosowanych lekarstw

Niedostateczne nawilżenie pochwy może być skutkiem ubocznym przyjmowania wielu różnych leków i jego wystąpienie należy skonsultować z lekarzem, który zalecił nam konkretną terapię. Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na:

• Leki przeciwhistaminowe, które przyjmujemy na alergię
• Leki przeciwdepresyjne, zwłaszcza z grupy selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI)
• Leki przeciwcukrzycowe
• Leki przeciwbólowe, zwłaszcza te zawierające kodeinę
• Leki antyhipertensyjne, stosowane w leczeniu nadciśnienia, zwłaszcza beta-blokery
• Antykoncepcja hormonalna, zwłaszcza leki zawierające niskie dawki estrogenów
• Leki przeciwgrzybicze stosowane długotrwale

Suchość pochwy a stres i zmęczenie

Problemy ze współżyciem i niedostateczne nawilżenie okolic intymnych bywa objawem wynikającym ze stresu i zmęczenia, powodując obniżoną produkcję śluzu pochwowego i zmniejszone libido. Kortyzol – hormon stresu bezpośednio wpływa na produkcję estrogenów, które są kluczowe dla zdrowia pochwy. Stres może także prowadzić do zwiększonego napięcia mięśniowego, w tym mięśni dna miednicy i utrudniać nawilżenie pochwy.
Rola stresu i przemęczenia w ustaleniu powodów suchości pochwy jest zdecydowanie niedoceniana. Techniki relaksacyjne, odpowiednia ilość snu, wypoczynku oraz aktywność fizyczna są receptą nie tylko na zdrowe i dłuższe życie, ale także na satysfakcjonujące życie intymne.

Suchość pochwy a inne choroby

Kłopoty z nawilżeniem pochwy mogą być objawem różnych chorób i stanów zdrowotnych. Poniżej kilka chorób, w których suchość pochwy może występować jako objaw towarzyszący:

• Zespół Sjögrena – choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje gruczoły wydzielania
• Cukrzyca – wysoki poziom cukru we krwi może prowadzić do zmniejszenia nawilżenia błony śluzowej
• Nadczynność tarczycy
• Inne choroby autoimmunologiczne takie jak toczeń rumieniowaty układowy czy reumatoidalne zapalenie stawów
• Choroby neurologiczne – takie jak neuropatia cukrzycowa czy stwardnienie rozsiane, mogą wpływać na funkcje nerwowe kontrolujące wilgotność pochwy
• Infekcje pochwy, zwłaszcza przewlekłe lub nawracające

Leki i sposoby na suchość pochwy

Omówiłam najczęstsze powody braku odpowiedniego nawilżenia pochwy, przyjrzyjmy się teraz metodom leczenia. Zależą one oczywiście od przyczyn objawu, jednak w każdym wypadku warto wdrożyć leczenie objawowe – środki nawilżające.

Oto kilka metod, które mogą pomóc w łagodzeniu suchości pochwy:

• Stosowanie nawilżaczy w formie kremów, żelów czy kapsułek, dostępnych bez recepty (przed stosunkiem lub w codziennym użytkowaniu), najczęściej zawierających kwas hialuronowy.
• Leki hormonalne – przypadku suchości pochwy spowodowanej spadkiem poziomu estrogenów, lekarz może zalecić hormonalną terapię zastępczą (HTZ). Mogą to być kremy, plastry, czy tabletki zawierające estrogen, które pomagają przywrócić odpowiednie nawilżenie.
• Naturalne oleje roślinne – takie jak olej kokosowy czy olej jojoba, mogą być stosowane jako nawilżacze pochwy.
• Unikanie mydeł o silnym działaniu chemicznym, środków antybakteryjnych, perfumowanych produktów higieny intymnej oraz irygacji pochwy.
• Zmiana leków – jeśli suchość pochwy jest skutkiem ubocznym stosowania określonych medykamentów.
• Regularna aktywność seksualna, która pomaga w utrzymaniu elastyczności pochwy i stymuluje produkcję naturalnych substancji nawilżających.

Każda kobieta jest inna, więc skuteczność różnych środków może się różnić. Ważne jest, aby nie bagatelizować tej dolegliwości i skonsultować się z lekarzem, aby uzyskać właściwą opiekę i wsparcie.

Dr Agnieszka Osińska, specjalista ginekolog, endokrynolog