Żylaki nóg były kiedyś domeną osób starszych. Dziś do gabinetu flebologa trafiają coraz młodsi z widocznymi już żylakami na nogach, pytając: czy to problem estetyczny czy zdrowotny?
U większości pierwsze objawy są subtelne: uczucie ciężkości w nogach, niewielkie obrzęki pod koniec dnia. Ale nagle, w jednym czy drugim miejscu na nodze pojawia się wybrzuszona, nieestetyczna żyła, i wtedy zaczynają się pytania i poszukiwanie odpowiedzi: skąd to się wzięło? Czy to groźne? Dziś żylaki to choroba, która dotyczy coraz młodszych ludzi. Dlaczego tak się dzieje i co można z tym zrobić?
Żylaki – co to właściwie jest?
Żylaki nóg to rozszerzone, wybrzuszone żyły, które widać gołym okiem na powierzchni skóry, szczególnie na łydkach i udach. Te żyły, zamiast sprawnie transportować krew do serca, stają się nieefektywne – krew zalega, żyły puchną, a Ty zaczynasz dostrzegać na nogach charakterystyczne zgrubienia. W zdrowym układzie krążenia krew płynie tylko w jednym kierunku, w stronę serca. Jednak jeśli zawory żylne są uszkodzone, krew zaczyna się cofać, co prowadzi do tworzenia się żylaków.
Dlaczego zrobiły mi się żylaki?
Z mojego doświadczenia wynika, że „winny” jest głównie styl życia. Coraz więcej osób wykonuje pracę stojącą lub siedzącą, często przez wiele godzin dziennie, co niestety mocno obciąża żyły. Zastanów się, jak wygląda Twój dzień: siedzenie przy biurku, praca na stojąco? A może mało ruchu w wolnym czasie? Każdy z tych elementów może zwiększać ryzyko zachorowania. Do tego dochodzi dziedziczenie – jeśli ktoś w Twojej rodzinie miał żylaki, Ty możesz mieć większe skłonności do tej choroby.
Żylaki u młodych osób – czy to możliwe?
Oczywiście! I widuję to coraz częściej. Żylaki przestały być wyłącznie problemem osób starszych. Młodzi, aktywni zawodowo ludzie również zgłaszają się do mnie z tą dolegliwością. Genetyka, siedzący tryb życia, brak ruchu – wszystkie te czynniki prowadzą do tego, że żylaki stają się coraz bardziej powszechne w młodszym pokoleniu.
Czy żylaki mogą boleć?
To pytanie słyszę regularnie, szczególnie od osób w pierwszym stadium choroby. Tak, żylaki mogą wywoływać uczucie ciężkości, mrowienia, skurcze czy nawet pieczenie nóg. Pod koniec dnia lub po dłuższym staniu czy siedzeniu objawy te mogą się nasilić. Czasem pacjenci zauważają opuchliznę lub uczucie „ciągnięcia” w nogach. Każdy przypadek jest oczywiście trochę inny, ale jeśli pojawia się ból – jest to już światło alarmowe – trzeba zgłosić się do lekarza.
Czy żylaki są niebezpieczne?
No wlaśnie. Czy trzeba zgłosić się do lekarza, skoro powszwchnie uważamy to tylko „kosmetyczna” sprawa? Tymczasem żylaki mogą prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych. Kiedy krew nie krąży prawidłowo, pojawia się ryzyko zakrzepów i stanów zapalnych żył. Nieleczone żylaki mogą prowadzić do poważnych powikłań – zakrzepicy żył głębokich czy owrzodzeń. Dlatego tak ważne jest, żeby objawów nie bagatelizować.
Czy żylaki mogą się same „wchłonąć”?
Niestety, żylaki same nie znikną. Gdy raz się pojawią, najczęściej będą się powiększać, jeśli nie podejmiesz odpowiedniego leczenia. To trochę jak z drobnymi problemami zdrowotnymi – im wcześniej zareagujesz, tym łatwiejsza będzie terapia. Nie licz na to, że same znikną, tylko skonsultuj się ze specjalistą. Wiele osób zwleka z wizyt ze strachu mając błędne przekonanie, że leczenie żylaków wymaga operacji. Wcale nie! Współczesna medycyna daje nam ogrom możliwości, aby leczyć żylaki mniej inwazyjnie. Można skorzystać z takich metod, jak:
- Skleroterapia – wstrzyknięcie preparatu, który zamyka żyłę,
- Laseroterapia – zamykanie żylaków przy użyciu lasera,
- Ablacja radiowa – wykorzystanie ciepła fal radiowych.
Więcej na temat metod leczenia żylaków przeczytasz w artylule: Leczenie żylaków nóg – sprawdź metody najlepsze dla Ciebie.
Co najważniejsze – te mniej inwazyjne zabiegi przynoszą obecnie bardzo dobre rezultaty i często są całkowicie wystarczające.
Czy żylaki mogą powrócić?
Tak, istnieje takie ryzyko. Żylaki mogą wrócić, szczególnie jeśli nie zmienisz stylu życia. Dlatego po zabiegu bardzo ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarza, dbanie o ruch i unikanie długotrwałego siedzenia lub stania. Możesz i powinieś działać także profilaktycznie.
Zasady są proste:
- Spacer, ruch, aktywność – najważniejsze by codziennie być aktywnym! Wystarczy pół godziny szybkiego spaceru, aby poprawić krążenie w nogach!
- Rób przerwy w pracy, przejdź się, rozprostuj nogi – najlepiej co pól godziny, szczególnie jeśli pracujesz stojąc lub siedząc.
- Noś pończochy uciskowe – niewidoczne pod ubraniem przyniosą ulgę szczególnie w pracy wymagającej długiego stania.
- Dbaj o zdrowy styl życia – unikaj nadwagi, jedz zdrowo i unikaj alkoholu.
Jaki lekarz zajmuje się żylakami?
Jak każda przypadłość zdrowotna – żylaki wymagają konsultacji specjalisty. Lekarzem „od żył” jest flebolog, specjalista, który diagnozuje i leczy problemy z krążeniem w nogach. Warto wybrać się na konsultację, jeśli zauważysz u siebie:
- widoczne żylaki lub pajączki na nogach,
- uczucie ciężkości i zmęczenia nóg – szczególnie wieczorem,
- regularne obrzęki i skurcze nóg.
Nie tylko dla estetyki, ale przede wszystkim dla zdrowia. Nawet jeśli Twoje objawy są na razie łagodne, lepiej skonsultować się z flebologiem i wykonać badanie USG Doppler, które pozwala na ocenę przepływu krwi w żyłach. To najlepszy sposób, by uniknąć poważnych powikłań i kosztownych zabiegów.