Pierwsze i nietypowe objawy niedoczynności tarczycy

Niedoczynność tarczycy dotyka wielu osób, a jej objawy znacząco wpływają na codzienne życie. Choroba dotyka najczęściej kobiety. Szacuje się, że aż 10% pań w Polsce boryka się z niedoczynnością tarczycy! Wiele z nich jest nieświadomych, że nietypowe przybieranie na wadze czy chroniczne zmęczenie można skutecznie leczyć.

Co to jest niedoczynność tarczycy?

Niedoczynność tarczycy to stan, w którym tarczyca – niewielki gruczoł umiejscowiony na szyi – nie produkuje wystarczającej ilości hormonów T3 (trójjodotyroniny) i T4 (tyroksyny). Brak odpowiedniego poziomu tych hormonów prowadzi do spowolnienia procesów metabolicznych, co ma ogromny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu.

Co się dzieje z organizmem przy niedoczynności tarczycy?

W niedoczynności tarczycy organizm zwalnia. Oznacza to, że wszystkie procesy metaboliczne, od przemiany materii po regulację temperatury ciała, działają wolniej. Może to prowadzić do:

• Zmęczenia: stałego uczucia braku energii i senności;
• Przyrostu masy ciała: metabolizm jest spowolniony, co sprzyja gromadzeniu się tłuszczu;
• Problemów ze skórą: skóra staje się sucha, łuszcząca i szorstka;
• Nietolerancji zimna: organizm ma trudności z utrzymaniem ciepła.

Po czym poznać, że masz niedoczynność tarczycy?

Rozpoznanie niedoczynności tarczycy może być trudne, ponieważ objawy są często subtelne i mogą przypominać inne dolegliwości. Typowe, najczęstsze objawy to:

• Zmęczenie i osłabienie: uczucie wyczerpania, nawet po odpoczynku;
• Zmiany masy ciała: przyrost masy, mimo braku zmian w diecie;
• Suche włosy i skóra: utrata elastyczności skóry i łamliwość włosów;
• Problemy z pamięcią: trudności z koncentracją i zapamiętywaniem.

Pierwsze objawy niedoczynności tarczycy

Wczesne objawy niedoczynności tarczycy to głównie uczucie zmęczenia i senność. Możesz również zauważyć suchość skóry, przerzedzenie włosów, a także roztargnienie, problemy z pamięcią i koncentracją. Wiele kobiet skarży się także na problemy trawienne (częste zaparcia), wiecznie ziemne stopy i dłonie oraz zmiany nastroju – drażliwość lub brak motywacji.

Nietypowe objawy niedoczynności tarczycy

Poza klasycznymi objawami, niedoczynność tarczycy może manifestować się również w bardziej nietypowy sposób:

• Zaburzenia słuchu;
• Obrzęki, szczególnie na twarzy;
• Wolne tętno – obniżenie częstotliwości uderzeń serca;
• Problemy z miesiączkowaniem – nieregularne cykle lub bardziej bolesne miesiączki

Co ważne, niedoczynność tarczycy może przyczyniać się także do bólu mięśni i stawów (zwłaszcza rano) oraz nawracających bólów głowy. Objawów tych nie kojarzymy bezpośrednio z niedoczynnością, a wynikają właśnie z zaburzeń metabolicznych.

Niedoczynność tarczycy a wygląd twarzy

Niedoczynność tarczycy może wpłynąć na wygląd twarzy. Kobiety zwracają uwagę przede wszystkim na opuchliznę i obrzęki, szczególnie w okolicach oczu. Skóra traci zdrowy koloryt, może stać się bardziej sucha i łuszcząca.

Pamiętaj! Szorstkość skóry jest jednym z najczęstszych objawów niedoczynności tarczycy.

Jak sprawdzić, czy ma się chorą tarczycę?

Najpewniejszym sposobem na sprawdzenie funkcji tarczycy jest wykonanie badania krwi. Oznaczysz w nich

• TSH
  TSH to hormon produkowany przez przysadkę mózgową, który reguluje produkcję hormonów tarczycy. Jest najważniejszym wskaźnikiem do oceny funkcji tarczycy.
  Norma – zwykle od 0,4 do 4,0 mIU/L. Interpretacja: Podwyższony poziom TSH może wskazywać na niedoczynność tarczycy, natomiast obniżony może sugerować nadczynność tarczycy.
• FT4
  FT4 to nieaktywna forma hormonu tyroksyny, która jest przekształcana w aktywną formę (T3) w organizmie. Norma: zwykle od 0,8 do 2,3 ng/dL. Niski poziom FT4 w połączeniu z wysokim TSH sugeruje niedoczynność tarczycy.
• FT3
  FT3 to aktywna forma hormonu trójjodotyroniny, która działa na komórki docelowe w organizmie.
  Norma – od 2,0 do 4,4 pg/mL. Wysoki poziom FT3 przy niskim TSH może wskazywać na nadczynność tarczycy, a niski poziom może być obecny w zaawansowanej niedoczynności.
• Przeciwciała przeciwtarczycowe
  Wskazują na obecność chorób autoimmunologicznych tarczycy, takich jak choroba Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa.
  Główne typy:
  – Anty-TPO (przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej). Obecność tych przeciwciał jest typowa dla choroby Hashimoto.
  – Anty-TG (przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie). Mogą być podwyższone w chorobach autoimmunologicznych tarczycy.
  – TRAb (przeciwciała przeciwko receptorowi TSH). Podwyższone w chorobie Gravesa-Basedowa.

Jak leczyć niedoczynność tarczycy?

Leczenie niedoczynności tarczycy polega na przyjmowaniu syntetycznego hormonu tyroksyny (lewonorgestrelu), który zastępuje niedobór naturalnych hormonów tarczycy. Leczenie jest zazwyczaj dożywotnie i wymaga regularnych kontroli poziomu TSH.

Wiele kobiet pyta: czy zawsze leczymy niedoczynność tarczycy hormonami?
Nie zawsze. W początkowych stadiach lub przy niewielkim przekroczeniu optymalnego poziomu TSH, leczenie może polegać na obserwacji, stosowanej diecie oraz regularnym monitorowaniu poziomów TSH. Zawsze jednak decyzję o leczeniu podejmuje lekarz na podstawie wyników badań i objawów.

Czego nie wolno robić przy niedoczynności tarczycy?

Osoby z niedoczynnością tarczycy powinny unikać:

• Jedzenia dużych ilości soi i warzyw krzyżowych (kapusta, brokuły), które mogą wpływać na wchłanianie hormonów;
• Przyjmowania suplementów diety bez konsultacji z lekarzem (zwłaszcza preparatów zawierających jod!);
• Nadmiernego wysiłku fizycznego, który może dodatkowo obciążać organizm;
• Nieregularnego przyjmowania leków.

Jakiej diety wymaga niedoczynność tarczycy?

Dieta przy niedoczynności tarczycy powinna być zbilansowana i bogata w jod, selen oraz cynk. Ważne jest spożywanie ryb, owoców morza, orzechów, białka (mięso, drób, nabiał) oraz ograniczenie produktów mogących zaburzać wchłanianie leków, takich jak soja czy nadmierne ilości błonnika.

Czym grozi nieleczona niedoczynność tarczycy?

Nieleczona niedoczynność tarczycy może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. To poważna choroba, któeej zbagatalizowanie może doprowadzić do chorób serce (zwięszkone ryzyko miażdżycy i zawału), zaburzeń jajeczkowania i problemów z płodnością, a nawet do śpiączki hipometabolicznej.

Jeśli podejrzewasz, że masz problemy z tarczycą, skonsultuj się z lekarzem endokrynologiem i wykonaj odpowiednie badania. Niedoczyność tarczycy można i należy skutecznie leczyć! W Ultramedica na pacjentki czekają: Agnieszka Osińska – lekarz ginekolog-endokrynolog, Maria Jurczyk, endokrynolog oraz Elżbieta Lipska, endokrynolog dziecięcy.