Nietypowe objawy porodu. Okiem położnej

Gdy zbliża się termin porodu niemal każda przyszła mama zadaje sobie pytanie: kiedy trzeba zabrać spakowaną torbę i udać się do szpitala? Jak właściwie rozpoznać czas, aby nie trafić do szpitala za wcześnie? Jakie są objawy porodu?

Na około 2 tygodnie przed spodziewanym terminem porodu u pierwiastek (kobiet, które spodziewają się pierwszego dziecka) następuje obniżenie dna macicy. U wieloródek dzieje się to na kilka dni lub tylko kilka godzin przed porodem. Można to rozpoznać dość łatwo, bowiem ciężarna odczuwa ulgę w oddychaniu (zmniejsza się ucisk na przeponę). Pojawia się także potrzeba częstszego oddawania moczu ze względu na większy ucisk macicy na pęcherz moczowy.

Innym objawem zbliżającego się porodu bywa odejście czopu śluzowego – na tydzień lub kilka dni przed porodem; bywa jednak, że i na kilka godzin przed porodem lub nawet w czasie samego porodu. Czop to galaretowata substancja lekko zabarwiona na brązowo lub jasnoróżowo, którą kobieta może zauważyć na bieliźnie lub w trakcie czynności higienicznych. Jest to objaw prawidłowy, który nie powinien niepokoić. Odejście owej substancji, jeżeli nie towarzyszy temu pojawienie się regularnej czynności skurczowej lub odpłynięcie wód płodowych, nie jest jeszcze sygnałem, aby udać się do szpitala.

Skurcze porodowe to nie jedyne skurcze, które występują w trakcie ciąży. Mięsień macicy wykazuje aktywność skurczową nie tylko w czasie porodu, ale już na wiele godzin przed nim. Co więcej – w drugiej połowie ciąży mogą pojawić się tzw. skurcze Braxtona-Hicksa (mają za zadanie dotlenienie mieśni macicy), a około 38. tygodnia ciąży tzw. skurcze przepowiadające. Typowy skurcz rozpoczyna się w trzonie macicy, by po kilkunastu sekundach objąć cały mięsień. Ciężarna odczuwa go więc jako napięcie najpierw w podżebrzu, a potem obejmuje całą macicę. Towarzyszyć temu może ból o charakterze miesiączkowym w okolicy lędźwiowo-krzyżowej lub też w pachwinach. Potem przychodzi relaksacja. Ciężarne, czy też już rodzące kobiety, określają często skurcz jako twardnienie brzucha, któremu towarzyszy naciąganie się skóry i „wysuwanie” brzucha do przodu, z jednoczesnymi odczuciami bólowymi.

Skurcze przepowiadające występują najczęściej w godzinach późnowieczornych lub nawet nocnych, są nieregularne, a ich nasilenie jest różne. Występują np. co 10 minut, następnie co 30 minut, by powrócić np. po 8 minutach. Długość ich trwania jest różna – jedne trwają 15 sekund, a inne 40 lub 25 sekund. Zazwyczaj, jeśli położysz się do łóżka, by odpocząć, to zasypiasz, a skurcze ustępują. Skurcze przepowiadające, występujące w spodziewanym terminie porodu należy obserwować – mogą bowiem przejść w skurcze porodowe. Jeżeli jednak masz wątpliwości z rozróżnieniem rodzajów skurczów, przygotuj sobie kąpiel odprężającą. Wejdź na 30 minut do wanny z ciepłą wodą (35-36 stopni C). Po takim relaksie nie będziesz odczuwała żadnych skurczów. Po jakimś czasie skurcze porodowe powrócą jeszcze mocniejsze, a przepowiadające – zanikną. Zaleca się, aby pierworódka udała się do szpitala, kiedy odczuwa regularną czynność skurczową macicy co 5-7 minut; w przypadku wieloródki co 10 minut. 

Do szpitala powinnaś udać się zawsze wtedy, gdy dojdzie do odpłynięcia płynu owodniowego. Jest go około jednego litra. Może się zdarzyć tak, że odpłynie cały płyn (i szybko to rozpoznasz), ale zdarza się, że pęka górny biegun pęcherza płodowego i wody się sączą. Często kobieta stwierdza wtedy wilgotność w pochwie. Jeżeli masz wątpliwości, czy to płyn owodniowy czy nasilone upławy, załóż wkładkę i obserwuj jej namakanie. Może też dojść do takiej sytuacji, że główka dziecka wstawia się w kanale rodnym, a przed nią znajduje się „poduszeczka” wypełniona płynem owodniowym. Określa się to jako „wody poprzedzające”. Jest ich mało, ale są zauważalne i identyfikowane bez większego problemu. W każdym przypadku stwierdzenia odpływania płynu powinnaś udać się do szpitala. Musisz wiedzieć, że pęcherz płodowy chroni Twoje dziecko przed drobnoustrojami świata zewnętrznego. W momencie jego pęknięcia, bariera ta zostają zniesiona, co stwarza niebezpieczeństwo zakażenia wewnątrzmacicznego.

Bywają też inne, mniej charakterystyczne objawy zbliżającego się porodu. Niektóre kobiety miewają rozwolnienie, inne są pełne energii lub bez powodu poirytowane. Wiele kobiet ma w okresie terminu porodu potrzebę sprzątania, prania, szykowania wszystkiego dla mającego urodzić się potomka – po wielokroć wyjmują, piorą i prasują odzież przygotowaną dla maluszka. Jest to tzw. zjawisko gniazdowania, czyli przygotowywania domu na przyjęcie dziecka.

Obserwacja zmian zachodzących w organizmie w okresie okołoporodowym, połączona z informacjami pochodzącymi od lekarza, położnej czy z zajęć szkoły rodzenia powinny pozwolić każdej kobiecie na spokojne oczekiwanie porodu i udanie się do szpitala w najodpowiedniejszym momencie.