Menopauza a seks, nietrzymanie moczu i objawy, które budzą wstyd

W gabinecie słyszę te pytania szeptem albo w drzwiach, już „na odchodnym”. Czy seks jeszcze będzie przyjemny? Dlaczego nagle brakuje mi kontroli nad pęcherzem? Co zrobić z tą potliwością? Skąd ten wzdęty brzuch? Menopauza nadal bywa tematem tabu, ukrytym przed bliskimi powodem zawstydzenia, a szkoda, bo większość kłopotów można skutecznie leczyć. Poniżej znajdziesz odpowiedzi, których zwykle szukasz po cichu w internecie. Pamiętaj, menopauza to nie koniec kobiecości, tylko nowy rozdział. Nie musisz go przechodzić sama.

Przeczytasz tutaj:

• Seks i libido w menopauzie

• Nietrzymanie moczu w menopauzie

• Wstydliwe objawy fizyczne i psychiczne menopauzy

• Potliwość i zapach ciała w menopauzie

• Wzdęty brzuch i zaparcia w menopauzie

• Mgła mózgowa i huśtawki nastroju podczas przekwitania

• Owłosienie i skóra podczas menopauzy

• Menopauza a sex: rozmowa z partnerem

• Kiedy koniecznie zgłosić się do lekarza?

Seks i libido w menopauzie

Fakty są takie: spadek estrogenów wysusza śluzówkę pochwy, zmniejsza ukrwienie i elastyczność tkanek. Stąd suchość, pieczenie, ból przy penetracji i naturalny lęk przed zbliżeniem. A potem dochodzi do tego jeszcze zmęczenie, gorszy sen i stres. Efekt? Libido spada, a seks staje się mało przyjemny, a dla wielu kobiet zwyczajnie zbędny. Traci na tym poczucie kobiecości, traci relacja z partnerem. Chcę to podkreślić z całą mocą, to nie Twoja wina. To fizjologia i da się z tym pracować.

• Grunt to regularne nawilżanie okolic intymnych. Sięgaj po lubrykanty na bazie wody lub silikonu, najlepiej bezzapachowe.
• Rozważ estrogeny miejscowe w globulkach lub kremie, odbudowują śluzówkę, zmniejszają ból i nawracające infekcje intymne.
• Pomyśl o fizjoterapii uroginekologicznej, bardzo polecam. Poprawia ukrwienie i napięcie tkanek krocza, uczy bezbolesnych pozycji i oddechu.
• Umów się do ginekologa i porozmawiaj otwarcie. Dobrze dobrana terapia hormonalna ogólnoustrojowa dla części kobiet może być przełomem, decyzję podejmujemy po wywiadzie i badaniach.
• Przed Tobą szczera rozmowa z partnerem. Nazwij problem, ustalcie nowe rytuały bliskości: więcej gry wstępnej, delikatniejsze tempo, czasem inna forma zbliżeń niż penetracja.

Jeśli ból podczas seksu utrzymuje się mimo prób, zróbmy badanie ginekologiczne. Czasem przyczyną jest stan zapalny, czasem napięciowy skurcz mięśni dna miednicy, który świetnie leczy fizjoterapia.

Nietrzymanie moczu w menopauzie

Estrogeny „odżywiają” cewkę moczową i tkanki dna miednicy. Gdy ich brakuje, spada ciśnienie zamykające w cewce, mięśnie słabną i pojawia się wysiłkowe nietrzymanie moczu przy kaszlu, śmiechu, bieganiu. U innych dominuje parcie naglące, czyli nagła potrzeba oddania moczu z uczuciem „nie zdążę”, bywa też postać mieszana. To nie jest norma wieku, tylko zaburzenie, które leczymy.

W Poradni Menopauzy Ultramedica mamy taki plan działania krok po kroku:

• Omawiamy możliwe zmiany stylu życia. Polecam ograniczyć kawę i napoje gazowane, wyrównać zaparcia, zredukować masę ciała jeśli to potrzebne. Już 5 do 10 procent spadku wagi zmniejsza przecieki.
• Trening mięśni dna miednicy, najlepiej pod okiem fizjoterapeutki uroginekologicznej, bo „same Kegle” często są źle wykonywane.
• Wdrażamy estrogeny miejscowe, które poprawiają szczelność cewki i nawilżenie tkanek.
• Farmakoterapia, przy parciach naglących pomagają leki antymuskarynowe lub mirabegron, dobieramy je indywidualnie.
• Pessaria, dyskretna pomoc mechaniczna u niektórych pacjentek.
• Leczenie zabiegowe, przy nasilonym wysiłkowym nietrzymaniu moczu rozważamy taśmy podcewkowe typu sling, czasem iniekcje wypełniaczy okołocewkowych. Laseroterapia bywa stosowana na atrofię pochwy, ma mieszane dowody i nie jest metodą pierwszego wyboru.

Nie odkładaj wizyty, im wcześniej zaczniemy, tym prostsze metody wystarczą. Więcej o możliwościach terapii znajdziesz także tutaj: nietrzymanie moczu leczenie.

Wstydliwe objawy fizyczne i psychiczne menopauzy

Niektóre dolegliwości trudno nazwać głośno, ale to właśnie o nich rozmawiam z pacjentkami najczęściej. Poniżej znajdziesz krótkie wskazówki, kiedy wystarczą domowe sposoby, a kiedy warto poszerzyć diagnostykę.

Potliwość i zapach ciała w menopauzie

Zmiany termoregulacji i składu potu sprawiają, że ciało pachnie „inaczej”. Pomaga oddychająca bielizna, delikatne antyperspiranty z chlorkiem glinu, prysznic po wysiłku, unikanie ostrych przypraw i alkoholu. Jeśli poty są nagłe i obfite, rozważmy HTZ lub terapię alternatywną, ale najpierw wykluczmy nadczynność tarczycy. W razie potrzeby skieruję do endokrynologa.

Wzdęty brzuch i zaparcia w menopauzie

Estrogeny i progesteron wpływają na motorykę jelit, do tego mniej ruchu i gorszy sen. Włącz błonnik rozpuszczalny, warzywa, wodę, krótki codzienny spacer i rutynę wypróżnienia. Jeśli wzdęcia są bolesne albo towarzyszy im utrata masy ciała, robimy diagnostykę gastroenterologiczną. Gdy dolegliwości obejmują pieczenie przy oddawaniu moczu lub parcia, przyda się konsultacja urologiczna.

Mgła mózgowa i huśtawki nastroju podczas przekwitania

Spadek estrogenów oddziałuje na neuroprzekaźniki. Dajesz radę w pracy, ale trudniej się skupić, gubisz słowa, czujesz „zamglenie”. Pomaga sen o stałych porach, ekspozycja na światło dzienne, aktywność, redukcja cukrów prostych i alkoholu, czasem krótkoterminowa farmakoterapia lub HTZ. Jeśli pojawia się lęk, anhedonia albo myśli rezygnacyjne, potrzebujemy wsparcia psychologa lub psychiatry, to również część leczenia.

Owłosienie i skóra podczas menopauzy

Częściej widzisz włoski na brodzie, włosy na głowie są cieńsze, skóra sucha. Działają delikatne metody depilacji, dermokosmetyki z ceramidami i kwasami tłuszczowymi, suplementacja witaminy D jeśli jest niedobór. Warto zbadać tarczycę i ferrytynę, a także porozmawiać o pielęgnacji podczas wizyty ginekologicznej.

Menopauza a sex: rozmowa z partnerem

W tym niełatwym okresie najważniejsza dla relacji jest otwartość i szczerość. Powiedz mężowi lub partnerowi wprost, co czujesz i czego potrzebujesz. „Mam suchość, dlatego seks mnie boli, spróbujmy nawilżacza i dłuższej gry wstępnej”. Ustalcie sygnał „stop” i bezpieczne tempo. Dla części par pomocna jest konsultacja seksuologiczna albo wspólna wizyta u ginekologa. Bliskość to nie tylko penetracja, to także czułość, dotyk, rozmowa, poczucie bezpieczeństwa. Kiedy ból i strach znikają, libido bardzo często wraca.

Kiedy koniecznie zgłosić się do lekarza?

• Krwawienie po roku bez miesiączki.
• Ból podczas stosunku z krwawieniem lub wyraźną zmianą zapachu wydzieliny.
• Nietrzymanie moczu z pieczeniem, gorączką lub bólem w okolicy lędźwiowej.
• Nagły spadek nastroju, lęk nasilający się mimo prób samopomocy, bezsenność utrzymująca się tygodniami.

W poradni menopauzy układamy plan, który łączy styl życia, leczenie miejscowe i, gdy potrzeba, terapię hormonalną. To naprawdę działa. Menopauza to nie koniec kobiecości, tylko nowy rozdział. Nie musisz go przechodzić sama. Jeśli którykolwiek z opisanych tematów jest Twoim codziennym kłopotem, umów się do poradni menopauzy. Zrobimy badania, wybierzemy leczenie i poukładamy plan, który przyniesie ulgę i przywróci komfort w sypialni i poza nią.

Autorka: dr Agnieszka Osińska, specjalista ginekolog-endokrynolog. Specjalizuje się w ginekologii, doborze nowoczesnej antykoncepcji, endokrynologii ginekologicznej, prowadzeniu ciąży i leczeniu niepłodności. Pomaga również w problemach z hormonami tarczycy i wykonuje zabiegi ginekologii estetycznej.