Hashimoto – pierwsze objawy, które mogłaś zlekceważyć

Hashimoto to jedna z tych chorób, które potrafią przez lata pozostawać w ukryciu. Objawy narastają powoli, a pierwsze symptomy bywają niespecyficzne i łatwo zrzucić je na karb zmęczenia, stresu czy podejścia „tak już mam”. W gabinecie często słyszę od pacjentek: „To normalne, że jestem zmęczona, mam małe dzieci”. Albo: „To pewnie wiek, każdy tyje po trzydziestce”. A jednak, kiedy zaczynamy badać sprawę głębiej, okazuje się, że to nie kwestia trybu życia, a autoimmunologiczne zapalenie tarczycy – Hashimoto.

Kiedy podejrzewać Hashimoto?

Czy zdarza Ci się, że budzisz się zmęczona, nawet jeśli przespałaś całą noc? Albo że przybierasz na wadze, choć jesz tyle samo, co zawsze? Może Twoje włosy zaczęły wypadać i widzisz to wyraźnie. Albo skóra stała się przesuszona, mimo codziennej pielęgnacji? To tylko część symptomów, które mogą wskazywać na Hashimoto. Choroba ta jest nieprzewidywalna – u jednej osoby zaczyna się od uporczywego uczucia zimna i spadku nastroju, u innej od ciągłego zmęczenia i mgły mózgowej – zapominania, dekoncentracji.

Jedna z moich pacjentek, Ania, opowiadała, że zanim w końcu trafiła do gabinetu endokrynologicznego, czuła się bardziej niż zwykle senna, miała problem z pamięcią i nie mogła zrzucić nawet kilograma, mimo diety i ćwiczeń. Dopiero badania laboratoryjne wykazały Hashimoto.

Hashimoto na twarzy – jakie objawy można zauważyć?

To ciekawe, ale Hashimoto można czasem „wyczytać” z twarzy. Opuchnięte powieki, ziemista, sucha skóra, worki pod oczami – to jedne z pierwszych sygnałów! Wiele pacjentek skarży się też na łamliwe brwi, szczególnie w ich zewnętrznej części.

Marta, moja pacjentka ginekologiczna, wspomniała mimochodem, że od dłuższego czasu jej twarz wygląda na opuchniętą, i tyje mimo regularnych ćwiczeń i diety. Czy to może być sygnał zbliżającej się menopauzy? – dopytywała. Tymczasem okazało się, że to również był objaw Hashimoto.

Typowe objawy Hashimoto

• Ciągłe zmęczenie, nawet po dobrze przespanej nocy;
• Problemy z koncentracją, uczucie „zamglonego umysłu”;
• Przybieranie na wadze mimo braku zmian w diecie;
• Sucha skóra, wypadające włosy, łamliwe paznokcie;
• Uczucie zimna, nawet w ciepłe dni;
• Obniżony nastrój, czasem objawy przypominające depresję;
• Zaparcia, spowolniona praca jelit.

Czy któryś z tych objawów brzmi znajomo? Nie musisz mieć wszystkich na raz, by podejrzewać Hashimoto. Choroba potrafi długo rozwijać się po cichu, dając subtelne sygnały.

Objawy ginekologiczne Hashimoto

Nie każda kobieta kojarzy Hashimoto z problemami ginekologicznymi, a jednak często idą one w parze. Zaburzenia miesiączkowania, wydłużone lub skrócone cykle, plamienia między miesiączkami – to sygnały, które mogą wynikać z problemów z tarczycą. Nieprawidłowa gospodarka hormonalna może też wpływać na owulację, co czasem utrudnia zajście w ciążę. Niektóre pacjentki skarżą się na obniżone libido, suchość pochwy czy nawracające infekcje intymne. Jeśli masz takie objawy i nie znasz ich przyczyny, warto sprawdzić tarczycę.

Co boli przy Hashimoto?

Nie jest to choroba, która daje jednoznaczny, ostry ból, jak np. zapalenie gardła. Jednak wiele pacjentek mówi o dziwnych, nieprzyjemnych dolegliwościach – bólach mięśni i stawów, uczuciu sztywności ciała po przebudzeniu. Zdarzają się też bóle w okolicy tarczycy, zwłaszcza jeśli choroba jest aktywna.

Dlaczego chorujemy na Hashimoto? Kto jest najbardziej narażony?

Hashimoto to choroba autoimmunologiczna, co oznacza, że organizm zaczyna atakować własną tarczycę. Nie do końca wiadomo, dlaczego tak się dzieje, ale geny mają tu spore znaczenie. Jeśli w Twojej rodzinie ktoś miał problemy z tarczycą, ryzyko u Ciebie jest wyższe. Czynnikiem sprzyjającym są też stres, niedobory selenu i witaminy D oraz niektóre infekcje wirusowe.

Jak diagnozować Hashimoto?

Jeśli podejrzewasz u siebie Hashimoto, warto zrobić kilka badań. Podstawą są badania laboratoryjne i oznaczenie poziomu hormonów tarczycy (TSH, FT3, FT4) oraz przeciwciał anty-TPO i anty-TG. Warto też wykonać USG tarczycy, które pokaże, czy są w niej zmiany typowe dla tej choroby. Nie zawsze wyniki badań od razu są jednoznaczne – czasem choroba rozwija się latami, zanim da widoczne zmiany w wynikach.

Wyniki, które mogą wskazywać na Hashimoto:

• TSH powyżej 4,0 mIU/l
• FT4 poniżej 0,8 ng/dl
• FT3 poniżej 2,2 pg/ml
• Przeciwciała anty-TPO powyżej 35 IU/ml
• Przeciwciała anty-TG powyżej 115 IU/ml
• Niejednorodna echogeniczność tarczycy w USG, czasem obecność zwłóknień

A co z testami aptecznymi? Niestety, nie ma testu, który w prosty sposób wykryłby Hashimoto w warunkach domowych. Można jednak sprawdzić poziom TSH za pomocą testów kasetkowych, ale to nie daje pełnego obrazu choroby. Kluczowe jest badanie przeciwciał i USG tarczycy.

Jeśli masz objawy, które pasują do Hashimoto, nie czekaj – sprawdź swoją tarczycę, wybierz się do endokrynologa. Im wcześniej wykryjemy problem, tym łatwiej nad nim zapanować.

dr Agnieszka Osińska, ginekolog, endokrynolog

Sprawdź też:

Jak oswoić Hashimoto? Objawy, leczenie, dieta