Poród bez tajemnic. Praktyczny poradnik dla mam

Poród – zarówno naturalny jak i poprzez cesarskie cięcie – budzi w przyszłych mamach wiele obaw. Co trzeba o nim wiedzieć, by na porodówkę jechać przygotowaną i gotową na jedno z najważniejszych wydarzeń w życiu?

Przeczytasz tutaj:

1. Kiedy rodzić naturalnie, a kiedy lepiej przez cięcie cesarskie?
2. Jak poznać, że zaczął się poród?
3. Jakie badania trzeba przygotować do porodu?
4. Lista rzeczy do zabrania do szpitala do porodu (DO WYDRUKOWANIA)
5. Przebieg porodu naturalnego
6. Czy poród wymaga nacięcia krocza?
7. Jak przygotować się do porodu przez cesarskie cięcie?
8. Przebieg porodu przez cesarskie cięcie
9. Jak długo pacjentka zostaje w szpitalu po porodzie?
10. Czy warto chodzić do szkoły rodzenia?
11. Poród naturalny czy „cesarka”?

W Polsce nie ma w tym zakresie dowolności, aczkolwiek pacjentki prezentują różne postawy. Część z nich boi się bólu towarzyszącego porodowi i pragnie urodzić cięciem cesarskim. Inne panie natomiast dążą do porodu jak najbardziej naturalnego, często decydując się urodzić bez znieczulenia.

W przypadku, gdy:

• ciąża przebiega prawidłowo,
• dziecko położone jest podłużnie główkowo, czyli skierowane jest główką w kierunku wchodu miednicy,
• dziecko nie jest za duże,
• nie ma przeciwwskazań zdrowotnych ze strony matki,

naturalną i najbardziej optymalną drogą porodu jest poród drogami i siłami natury. Nawet gdy ciąża powikłana jest nadciśnieniem, cukrzycą, czy cholestazą ciężarnych, dążymy do tego, by ciężarna urodziła drogami i siłami natury, odpowiednio w czasie planując indukcję porodu.

Poród naturalny lepszy dla dziecka?

Podczas przechodzenia dziecka przez ciasny kanał rodny matki dochodzi do wyciskania płynu owodniowego z jego nierozprężonych przed nabraniem pierwszego oddechu płuc oraz lepiej stymulowany jest ośrodek oddechowy, co zapobiega zaburzeniom oddychania w pierwszych godzinach życia.

W przypadku powikłań dziecko zabierane jest do Oddziału Patologii Noworodka, lub Oddziału Intensywnej Terapii, gdzie lekarze neonatolodzy stosują różnorodne techniki zapewnienia mu wsparcia oddechowego. Dziecko nie przebywa wówczas z matką.

Ponadto u dzieci urodzonych drogami natury obserwujemy mniej alergii i mniej chorób autoimmunologicznych.

Po porodzie drogami i siłami natury, w przeciwieństwie do porodu drogą cięcia cesarskiego, pokarm kobiecy pojawia się niemal od razu, jest go więcej, i możliwe jest karmienie piersią „od zaraz”.

Gdy nie ma wskazań do indukcji porodu po prostu czekamy, bowiem to dziecko „decyduje”, kiedy jest wystarczająco dojrzałe i kiedy może przyjść na świat. Jak? Wydziela mianowicie kortyzol, hormon kory swoich nadnerczy.

Jak poznać, czy zaczął się poród?

Poród rozpoczyna się, kiedy pojawi się regularna, trwająca co najmniej godzinę, czynność skurczowa macicy.

Powinnaś także zgłosić się do szpitala, jeśli dojdzie do odpłynięcia płynu owodniowego oraz w przypadku pojawienia się krwawienia z dróg rodnych.

To jest właśnie moment, by zabrać spakowaną wcześniej wyprawkę i udać się do szpitala. W takiej wyprawce znajdować się powinny rzeczy dla matki i dla dziecka. Zachęcam do pobrania gotowej listy, którą przygotowaliśmy dla każdej przyszłej mamy. POBIERZ LISTĘ!

W sali porodowej ciężarną opiekuje się wykwalifikowana położna, która pod okiem lekarza położnika będzie prowadzić poród.

Jakie badania zabrać do porodu?

Bardzo ważną sprawą jest zabranie ze sobą do porodu dokumentacji medycznej z prowadzenia ciąży, a w szczególności:

• wyniku grupy krwi,
• książeczki prowadzenia ciąży,
• posiewu GBS,
• aktualnej morfologii krwi.

Jeśli pacjentka nie posiada tej ostatniej, ważnej co najwyżej dwa tygodnie, pobierana jest ona w sali porodowej.

Znieczulenie porodu

Znieczulenia dokonuje lekarz anestezjolog, proponując zazwyczaj znieczulenie zewnątrzoponowe, podczas którego zakłada okołokregosłupowo cewnik, przez który podaje leki znieczulające.

Czy poród wymaga nacięcia krocza?

Zagadnieniem, które budzi wiele kontrowersji, jest nacięcie krocza. Kiedyś nacinano je rutynowo, zwłaszcza u pacjentek rodzących po raz pierwszy. Dziś dążymy do ochrony krocza.

Jest ono nacinane przez położną lub lekarza tylko w przypadku gdy:

• niemożliwa jest właściwa współpraca rodzącej z położną prowadzącą poród,
• krocze zaczyna pękać
• krocze zwyczajnie stanowi przeszkodę porodową.

Krocze nacinane jest w czasie skurczu, gdy napiera na nie główka dziecka. Zabieg ten jest zazwyczaj niebolesny.

Kiedy poród się kończy?

Po urodzeniu się dziecka podawana jest dożylnie oksytocyna, a następnie rodzi się łożysko. Gdy jest ono całe, gdy nie stwierdzamy jego elementów, które pozostały wewnątrz macicy i mogłyby być przyczyną krwawienia, czy zakażenia – poród uważamy za zakończony

Wówczas lekarz kontroluje, czy w czasie porodu nie doszło do uszkodzenia struktur kanału rodnego i zaopatruje chirurgicznie nacięte krocze. Rany krocza goją się bardzo dobrze i po 6 tygodniach po porodzie pozostaje jedynie niewielka niepozorna blizna.

W czasie pobytu po porodzie na oddziale położniczym podawane są natomiast leki przeciwbólowe, które można stosować podczas karmienia piersią.

Poród poprzez cesarskie cięcie – przygotowanie

Gdy istnieją przeciwwskazania do porodu drogami i siłami natury, ciąża powinna być ukończona planowym cięciem cesarskim.

W takim przypadku lekarz prowadzący ciążę wystawia skierowanie do szpitala do cięcia cesarskiego, z którym ciężarna powinna udać się jak najszybciej do miejsca, które wybrała, aby ustalić dogodny termin.

Zazwyczaj dąży się do ukończenia ciąży w okolicach terminu porodu, tak jest najbezpieczniej dla dziecka. Oczywiście są sytuacje, kiedy trzeba zdecydować inaczej.

Przygotowując się do cięcia cesarskiego, oprócz dokumentacji medycznej takiej jak do porodu drogami i siłami natury pacjentka powinna posiadać dokument od lekarza specjalisty zawierający wskazania do ciecia cesarskiego, gdy są one pozapołożnicze, np. psychiatryczne, ortopedyczne itd.

Dodatkowo do cięcia cesarskiego wymagany jest wynik oznaczenia fibrynogenu – parametru krzepnięcia krwi. W końcu cięcie cesarskie to operacja chirurgiczna, podczas której dochodzi do rozcięcia powłok ciała, macicy, wydobycia płodu i zeszycia naciętych struktur.

Poród poprzez cesarskie cięcie – przebieg

Najczęściej stosowanym znieczuleniem do ciecia cesarskiego jest znieczulenie podpajęczynówkowe, gdzie podobnie jak w znieczuleniu zewnątrzoponowym leki podawane są okołokręgosłupowo, ale bez konieczności zakładania cewnika.

W tym znieczuleniu pacjentka jest przytomna podczas trwania operacji i może po porodzie zobaczyć swoje dziecko. Niestety nie może ono być „kangurowane” przez dwie godziny, bo utrudniałoby to chirurgom kontynuowanie operacji. Po zbadaniu przez lekarza neonatologa dziecko wyjeżdża z bloku operacyjnego i pozostaje pod opieką osoby towarzyszącej rodzącej.

Po operacji pacjentka przebywa na bloku pooperacyjnym razem z dzieckiem, niestety niemożliwe jest przebywanie tam osób odwiedzających. Gdy znieczulenie podpajęczynówkowe przestaje działać, pacjentce podawane są leki przeciwbólowe, stopniowo jest ona uruchamiana i spożywa swój pierwszy po operacji posiłek – kleik ryżowy. Gdy wszystkie parametry życiowe są w normie, pacjentka może samodzielnie się poruszać i nie wymiotuje, przechodzi wraz dzieckiem na salę ogólną.

Nowe standardy wokół porodu

W położnictwie i ginekologii, podobnie jak w innych dziedzinach życia, z biegiem lat zmieniają się zwyczaje.

W latach ubiegłych panowała moda na karmienie dzieci sztucznymi mieszankami mlecznymi, dziś obserwujemy renesans karmienia piersią. Kiedyś noworodki bezpośrednio po porodzie myto, a następnie były badane przez lekarza neonatologa. Dziś stawiamy na kontakt „skóra do skóry” przynajmniej przez dwie pierwsze godziny życia noworodka, a maź płodową zmywamy ze skóry noworodka dopiero po dwóch dniach.

Kiedyś pacjentki po porodzie przebywały na oddziale położniczym co najmniej tydzień, a dzieci dowożone były do nich tak zwanymi „tramwajami” co trzy godziny na karmienie.

Obecnie, gdy połóg i pierwsze dni życia noworodka przebiegają prawidłowo, pacjentka spędza w szpitalu jedynie dwie noce w tak zwanym systemie rooming in, czyli wraz z dzieckiem. Dzięki temu stwarzane są warunki do nawiązywania wzajemnej więzi matki z dzieckiem od pierwszych godzin życia, uczą się oni siebie wzajemnie, a dziecko może być karmione na żądanie, czyli zgodnie z panującym obecnie zwyczajem.

Wychodząc ze szpitala pacjentka otrzymuje kartę informacyjną z zaleceniami lekarskimi.

Czy warto chodzić do szkoły rodzenia?

Warto. W szkole rodzenia lekarze i położne przygotują przyszłych rodziców do porodu merytorycznie, zaprezentują ćwiczenia oddechowe, powiedzą jak efektywnie przeć. Szkoła rodzenia oferuje także przygotowanie do zabiegów pielęgnacyjnych przy dziecku po narodzinach. Uczy kąpać, trzymać, przewijać.

Wybór odpowiedniego lekarza prowadzącego ciążę jest kluczowe w oswojeniu lęku przed porodem. Przygotowanie do porodu powinno mieć miejsce już na pierwszej wizycie położniczej. Lekarz położnik prowadzący ciążę powinien cierpliwie i wyczerpująco odpowiadać na wszystkie nurtujące Was pytania.

Zespół specjalistów Ultramedica:

• poprowadzi ciążę
• przygotowuje do porodu siłami natury (w naszej szkole rodzenia),
• przygotuje do porodu drogą cięcia cesarskiego.

Dr Piotr Jędrzejak