Endometrioza – co to za choroba? Wyjaśnia lekarz ginekolog

Objawy endometriozy zależą od miejsca, w którym zagnieździły się komórki endometrium. Choroba ta dotyka kobiet w wieku rozrodczym i polega na obecności  komórek błony śluzowej macicy (endometrium) poza jamą macicy.

Przyczyna powstawania endometriozy jest wciąż nieznana. Szacuje się jednak, że 40-50% niepłodnych kobiet cierpi na endometriozę. Istnieje szereg teorii tłumaczących jej patogenezę, które sugerują istnienie zaburzeń hormonalnych, układu odpornościowego jak również czynników genetycznych.

Czym jest endometrioza?

Komórki endometrium umiejscawiają się na:

• jajnikach,
• jajowodach,
• na zewnętrznej części macicy,
• ścianie wyściełającej miednicę mniejszą,
• w przestrzeni pomiędzy pochwą, a odbytnicą,
• w bliznach po cięciu cesarskim, nacięciu krocza,
• na jelitach,
• pęcherzu moczowym,
• w pochwie,
• na szyjce macicy.

Wszczepy takie tworzą aktywne ogniska endometriozy, które podlegają takim samym przemianom hormonalnym jak błona śluzowa macicy, a więc w każdym cyklu miesięcznym złuszczają się wywołując miejscowy stan zapalny.

W zależności od lokalizacji ognisk, kobiety skarżą się na różne objawy endometriozy.

Objawy endometriozy

Endometrioza w układzie rozrodczym powoduje:

• bolesne miesiączki,
• bolesne stosunki płciowe,
• bóle miednicy mniejszej, które mogą promieniować do odcinka lędźwiowego kręgosłupa,  pachwin czy nóg.

Endometrioza lokalizująca się na jelitach powoduje:

• krwawienia z odbytu,
• kurczowe, cykliczne bóle brzucha,
• zaparcia,
• biegunki,
• wzdęcia
• ból przy wypróżnianiu.

Endometrioza dotykająca układ moczowy może powodować:

• ból przy oddawaniu moczu,
• cykliczne krwawienia przy oddawaniu moczu,
• a nawet zatrzymanie oddawania moczu.

Konsekwencją miejscowego stanu zapalnego, jaki wywołują ogniska endometriozy jest powstawanie zrostów wewnątrz jamy brzusznej które wywołują silne dolegliwości bólowe.  Jest to choroba zrostowa.

Mimo że endometrioza jest chorobą nieuleczalną, coraz więcej wiemy o tym jak skutecznie hamować jej progres. Endometriozę leczymy hormonalnie, a skutecznie dobrana terapia może uchronić przed operacją.

Jak leczyć endometriozę?

Endometrioza dotyczy przede wszystkim kobiet w wieku rozrodczym, dlatego głównym celem leczenia jest podtrzymanie lub przywrócenie płodności.  Jeżeli ogniska powstają na jajnikach, mogą wytworzyć się tzw. torbiele czekoladowe, które rosnąc, niszczą prawidłową strukturę jajnika, znacznie zmniejszając płodność.

Leczenie hormonalne sprawia, że torbiele się nie powiększają, objawy endometriozy łagodnieją a przy dobrej reakcji na terapię mogą się zmniejszyć, a nawet całkowicie wchłonąć.

Jeżeli jednak torbiele są bardzo duże albo nie reagują na leczenie, wówczas pacjentki kierujemy na operację. Do kwalifikacji do operacji podchodzimy bardzo ostrożnie, ważąc korzyści i ryzyko jakie płynie z zabiegu.

Jeśli masz problemy z zajściem w ciążę, lub zauważyłaś u siebie wymienione powyżej dolegliwości bólowe, warto pomyśleć o badaniach w kierunku endometriozy. Niestety, ze względu na swoje mało charakterystyczne objawy jest ona diagnozowana średnio przez 5 -6 lat.

Dr Małgorzata Radowicka, lekarz ginekolog-położnik